بررسی موارد hbsag در زنان باردار مراجعه کننده به کلینیک های تخصصی زنان و زایمان شهر کاشان در سال ۱۳۸۱

سابقه و هدف: راه های مختلف انتقال عفونت هپاتیت b موجب نگرانی در مورد وضعیت گروه های پرخطر از جمله نوزادان متولد شده از مادران مبتلا گردیده است. معمولا انتقال از طریق ورید نافی نیست (حدود 10%) و در اکثر موارد در زمان تولد و ماه های نزدیک پس از تولد عفونت انتقال می یابد. عفونت hbv در بزرگسالان در 10% موارد مزمن می شود درحالیکه در نوزادان میزان مزمن شدن 98% است و 2% باقیمانده تظاهرات حاد دارند و عوارض شناخته شده مهلک و پرهزینه ای را بهمراه می آورند. این نوزادان می توانند خود منشا انتقال در جامعه بزرگتری باشند. حال باتوجه به اینکه شناسایی گروه های پرخطر و انجام اقدامات پیشگیری در انتقال hbv می تواند در 85 تا 96 درصد موارد از آنتی ژنمی پایدار شیرخوار جلوگیری نماید، این بررسی بمنظور تعیین موارد آنتی ژن سطحی هپاتیت b یا (hbsag) مثبت در مادران باردار مراجعه کننده به کلینیک های تخصصی زنان و زایمان شهر کاشان در سال 1381 صورت گرفت.مواد و روش ها: این تحقیق به روش مقطعی بر روی 2000 زن بارداری که بطور مستمر به کلینیک های تخصصی شهر کاشان مراجعه کرده بودند، انجام گرفت. از روش الیزا برای تعیین hbsag استفاده شد. نقش عوامل خطر (سن، شغل، سواد، سابقه ابتلا به زردی، سابقه هپاتیت b در خانواده، سابقه جراحی، سابقه ترانسفوزیون خون) مرتبط با شیوع عفونت نیز با آزمون دقیق فیشر مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: بررسی روی 2000 خانم باردار در سنین بین 15 تا 45 سال و با میانگین سنی 24 سال صورت گرفت. hbsag در 7 نفر (0.35%) مثبت بود. سابقه خانوادگی هپاتیت b مادران و کمبود سطح سواد آنها با مثبت شدن hbsag ارتباط معنی داری داشت. (به ترتیب p<0.0000001 و p=0.03). در سایر موارد ارتباط آماری معنی داری دیده نشد. نتیجه گیری: با وجود اینکه آمار بدست آمده در این مطالعه نسبت به آمار موجود در اکثر مناطق جهان در حد نسبتا پایین تری قرار دارد، لکن باتوجه به اینکه شیوع آنتی ژن هپاتیت b بیش از 0.06% انجام غربالگری را ارزشمند می سازد، توصیه می شود که تمامی زنان باردار خصوصا زنان بی سواد و با سابقه خانوادگی مثبت از نظر hbsag غربالگری شوند. با غربالگری دوران بارداری به میزان 85 تا 96 درصد از ابتلا نوزادان جلوگیری و از عوارض پرهزینه و مرگبار این عفونت با تزریق زودهنگام واکسن ایمونوگلوبولین اختصاصی (hbig) بصورت توام، پیشگیری بعمل می آید.